ਦੇਸ਼ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਦਿੱਲੀ ਦੀ ਇਕ ਵੱਡੀ ਅਦਾਲਤ 'ਚ ਦਿਨ-ਦਿਹਾੜੇ ਕੁਝ ਬਦਮਾਸ਼ਾਂ ਵਲੋਂ ਇਕ ਕਥਿਤ ਗੈਂਗਸਟਰ ਨੂੰ ਗੋਲੀਆਂ ਮਾਰ ਕੇ ਉਸ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਕਰ ਦੇਣ ਦੀ ਸਨਸਨੀਖ਼ੇਜ਼ ਘਟਨਾ ਨੇ ਇਕ ਪਾਸੇ ਜਿੱਥੇ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਹੈਰਾਨ ਕੀਤਾ, ਉੱਥੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਨਿਆਇਕ ਵਿਵਸਥਾ, ਨਿਆਇਕ ਇਮਾਰਤਾਂ ਅਤੇ ਜੱਜਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਮਾਪਦੰਡਾਂ 'ਤੇ ਵੀ ਗੰਭੀਰ ਸਵਾਲ ਖੜ੍ਹੇ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਇਹ ਘਟਨਾ ਕੌਮੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਦੀ ਰੋਹਿਣੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਅਦਾਲਤ ਅੰਦਰ ਉਸ ਸਮੇਂ ਵਾਪਰੀ ਜਦੋਂ ਗੈਂਗਸਟਰ ਜਿਤੇਂਦਰ ਗੋਗੀ ਨੂੰ ਅਦਾਲਤ 'ਚ ਪੇਸ਼ੀ ਲਈ ਲਿਆਂਦਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਘਟਨਾ ਇਸ ਲਈ ਵੀ ਹੈਰਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਹਮਲਾਵਰ ਬਦਮਾਸ਼ਾਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਦੋ ਦੱਸੀ ਗਈ, ਨੇ ਅਦਾਲਤ ਅੰਦਰ ਨਿਡਰ ਹੋ ਕੇ ਦਾਖ਼ਲ ਹੋਣ ਲਈ ਵਕੀਲਾਂ ਵਾਲੇ ਕਾਲੇ ਕੋਟ ਪਹਿਨੇ ਹੋਏ ਸਨ। ਬੇਸ਼ੱਕ ਅਦਾਲਤ ਅੰਦਰ ਤਾਇਨਾਤ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਕਮਾਂਡੋ ਜਵਾਨਾਂ ਨੇ ਦੋਵਾਂ ਹਮਲਾਵਰਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ, ਪਰ ਇਹ ਘਟਨਾ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਾਪਰੀ ਅਤੇ ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਨੇ ਇਸ ਲਈ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਿਡਰਤਾ ਦਿਖਾਈ ਉਸ ਨੇ ਜੱਜਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵਿਵਸਥਾ 'ਤੇ ਗੰਭੀਰ ਸਵਾਲ ਖੜ੍ਹੇ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਦੱਸਣਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਜਿਸ ਸਮੇਂ ਇਹ ਘਟਨਾ ਵਾਪਰੀ, ਉਸ ਸਮੇਂ ਅਦਾਲਤ ਦੇ ਦੁਆਰ ਅਤੇ ਸਬੰਧਿਤ ਕਮਰੇ ਦੇ ਨੇੜੇ-ਤੇੜੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਨਾਂਅ 'ਤੇ ਕੁਝ ਵੀ ਖ਼ਾਸ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਇਸੇ ਲਈ ਬਦਮਾਸ਼ ਹਥਿਆਰਾਂ ਸਣੇ ਅਦਾਲਤ ਅੰਦਰ ਬੈਠਣ 'ਚ ਸਫਲ ਹੋਏ। ਅਦਾਲਤਾਂ 'ਚ ਬੇਸ਼ੱਕ ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਦੀ ਪੇਸ਼ੀ ਦੌਰਾਨ ਪੁਲਿਸ ਬਲ ਦੇ ਜਵਾਨ ਤਾਇਨਾਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਡਿਊਟੀ ਸਿਰਫ਼ ਆਪਣੇ ਜ਼ਿੰਮੇ ਸੌਂਪੇ ਵਿਅਕਤੀ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ 'ਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਹਥਿਆਰਾਂ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਹੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਅਦਾਲਤੀ ਇਮਾਰਤ 'ਚ ਵੱਡੀਆਂ ਅਦਾਲਤਾਂ ਦੇ ਜੱਜਾਂ, ਵੱਡੇ ਵਕੀਲਾਂ ਦਾ ਆਪਣਾ ਸੁਰੱਖਿਆ ਤੰਤਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਸਮੂਹਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਦਾਲਤਾਂ ਤੇ ਜੱਜਾਂ ਆਦਿ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵਿਵਸਥਾ ਅੱਜ ਵੀ ਰੱਬ ਭਰੋਸੇ ਹੀ ਕਹੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬੇਖ਼ੌਫ਼ ਬਦਮਾਸ਼ਾਂ ਨੇ ਇਸ ਘਟਨਾ ਨੂੰ ਅੰਜਾਮ ਦਿੱਤਾ, ਉਹ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ 'ਚ ਵਾਪਰੇ ਜਾਣ ਕਾਰਨ ਹੋਰ ਵੀ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਦੌਰਾਨ ਜੱਜ ਨੇ ਆਪਣੇ ਚੈਂਬਰ 'ਚ ਵੜ ਕੇ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਬਚਾਈ। ਬੇਸ਼ੱਕ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਅਪਰਾਧੀ ਜੇਕਰ ਚਾਹੁੰਦੇ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਨੂੰ ਵੀ ਖ਼ਤਰਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਸੀ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ 'ਚ ਇਹ ਸਵਾਲ ਉੱਠਣਾ ਵੀ ਬਹੁਤ ਸੁਭਾਵਿਕ ਹੈ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਸਮਾਜ 'ਚ ਨਿਆਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਕਚਹਿਰੀਆਂ ਅਤੇ ਨਿਆਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ 'ਚ ਭੁੱਲ ਕਿਵੇਂ ਹੋਈ। ਇਹ ਵੀ ਇਕ ਸਵਾਲ ਹੈ ਕਿ ਭਵਿੱਖ 'ਚ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਹੋਣ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਲਈ ਕਿਵੇਂ ਪੁਖ਼ਤਾ ਵਿਵਸਥਾ ਕੀਤੀ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਅਦਾਲਤਾਂ ਅੰਦਰ ਹਥਿਆਰਾਂ ਨਾਲ ਹਮਲੇ ਅਤੇ ਆਪਸੀ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕਈ ਹਿੱਸਿਆਂ 'ਚ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਹੁੰਦੀਆਂ ਆਈਆਂ ਹਨ। ਪਿਛਲੇ ਦਿਨੀਂ ਝਾਰਖੰਡ ਦੇ ਧਨਬਾਦ 'ਚ ਇਕ ਜੱਜ ਦੀ ਇਕ ਆਟੋ-ਰਿਕਸ਼ਾ ਵਲੋਂ ਟੱਕਰ ਮਾਰਨ ਨਾਲ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜਾਂਚ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੋਚੀ ਸਮਝੀ ਹੱਤਿਆ ਪਾਇਆ ਗਿਆ। ਪੀੜਤ ਜੱਜ ਦੀ ਅਦਾਲਤ 'ਚ ਕਈ ਗੈਂਗਸਟਰਾਂ ਅਤੇ ਮਾਫ਼ੀਆ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੀ ਸੁਣਵਾਈ ਚੱਲ ਰਹੀ ਸੀ। ਦਿੱਲੀ ਦੀ ਤੀਸ ਹਜ਼ਾਰੀ ਅਤੇ ਕੜਕੜਡੂਮਾ ਅਦਾਲਤਾਂ 'ਚ ਵੀ ਅਜਿਹੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਹੋ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ। ਦਹਾਕਿਆਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜਲੰਧਰ ਦੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਕਚਹਿਰੀ 'ਚ ਵੀ ਅਜਿਹੀ ਹੀ ਇਕ ਗੰਭੀਰ ਘਟਨਾ 'ਚ ਇਕ ਧਿਰ ਨੇ ਹੱਤਿਆ ਦੇ ਦੋਸ਼ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਹੇ ਦੂਜੀ ਧਿਰ ਦੇ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਦਿਨ-ਦਿਹਾੜੇ ਗੋਲੀਆਂ ਮਾਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਸਨ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਵਾਪਰਨੀਆਂ ਸਾਫ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਹ ਸਿੱਟਾ ਕੱਢਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਿਆਂ ਦੇ ਮੰਦਰਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵਿਵਸਥਾ ਨੂੰ ਪੁਖ਼ਤਾ ਤੇ ਖ਼ਾਮੀ ਰਹਿਤ ਬਣਾਏ ਜਾਣ ਲਈ ਕਈ ਪੱਖਾਂ ਤੋਂ ਸਲਾਹ-ਮਸ਼ਵਰਾ ਤੇ ਯੋਜਨਾਬੰਦੀ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦੀ ਵੱਡੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ।
ਅਸੀਂ ਸਮਝਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਸੰਪੂਰਨ ਨਿਆਇਕ ਵਿਵਸਥਾ ਅਤੇ ਜੱਜਾਂ ਅਤੇ ਵਕੀਲਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵਿਵਸਥਾ 'ਤੇ ਪੂਰੇ ਵਿਵੇਕ ਅਤੇ ਪੂਰੀ ਗੰਭੀਰਤਾ ਦੇ ਨਾਲ ਨਜ਼ਰਸਾਨੀ ਕੀਤੀ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ 'ਚ ਬਾਰ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਤੇ ਹੋਰ ਵਕੀਲ ਸੰਗਠਨਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਅਕਸਰ ਪੁਲਿਸ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੂੰ ਇਹ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਅਦਾਲਤਾਂ ਦੇ ਦੁਆਰ 'ਤੇ ਜੇਕਰ ਸਰਗਰਮੀ ਵਧਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਦਾ ਵਕੀਲਾਂ ਵਲੋਂ ਭਾਰੀ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮੌਜੂਦਾ ਘਟਨਾ 'ਚ ਵੀ ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਨੇ ਵਕੀਲਾਂ ਦੇ ਕੱਪੜੇ ਪਹਿਨ ਕੇ ਇਸੇ ਖ਼ਾਮੀ ਦਾ ਫ਼ਾਇਦਾ ਚੁੱਕਿਆ ਪ੍ਰਤੀਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਉਂਜ ਵੀ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਨਿਆਇਕ ਵਿਵਸਥਾ ਨੂੰ ਸੁਤੰਤਰ ਤੇ ਨਿਰਪੱਖ ਬਣਾਏ ਜਾਣ ਲਈ ਜੱਜਾਂ ਤੇ ਅਦਾਲਤੀ ਇਮਾਰਤਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਬਣਾਏ ਜਾਣ ਦੀ ਵੱਡੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ। ਦੇਸ਼ 'ਚ ਪਿਛਲੇ ਸਮੇਂ 'ਚ ਅਪਰਾਧ ਅਤੇ ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਬੇਹੱਦ ਬੇਤਰਤੀਬੀ ਨਾਲ ਵਧੀ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਸੁਭਾਵਿਕ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਵਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਨੂੰ ਰਾਜਨੀਤਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਤੇ ਪਨਾਹ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਇਹ ਸਭ ਕੁਝ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਸੀ। ਅਖੀਰ 'ਚ ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਜਿੱਥੇ ਪੁਲਿਸ ਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨਿਕ ਪੱਧਰ ਦੀ ਬਹੁਤ ਚੌਕਸੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਬਾਰ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨਾਂ ਦਾ ਸਹਿਯੋਗ ਤੇ ਰਾਜਨੀਤਕ ਇੱਛਾ ਸ਼ਕਤੀ ਵੀ ਓਨੀ ਹੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਖ਼ੁਦ ਨਿਆਇਕ ਵਿਵਸਥਾ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਤੇ ਨਿਰਦੇਸ਼-ਭੂਮਿਕਾ ਵੀ ਇਸ ਵਿਵਸਥਾ ਨੂੰ ਖ਼ਾਮੀ ਰਹਿਤ ਬਣਾਏ ਜਾਣ ਲਈ ਬਹੁਤ ਅਹਿਮ ਰਹੇਗੀ।
ਹਾਲਾਂਕਿ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਦੇ ਜਸਟਿਸ ਡੀ.ਵਾਈ. ਚੰਦਰਚੂੜ ਦੇ ਇਸ ਬਿਆਨ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਚਰਚਾ ਹੋਈ ਹੈ ਕਿ ਸੱਤਾ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਸੱਚ ਬੋਲਣਾ ਹਰੇਕ ਨਾਗਰਿਕ ਦਾ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਅਧਿਕਾਰ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਉਸ ਦਾ ਫ਼ਰਜ਼ ਵੀ ਹੈ। ਪਰ ਇਸ ਤੋਂ ਵੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਇਹ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਰਾਜ ਜਿਸ ...
ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਸਰਕਾਰ ਕਿਸ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਹੋਵੇਗੀ, ਸਿਰਫ ਚਾਰ ਜਾਂ ਪੰਜ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿਚ ਇਸ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਕੌਣ ਸਰਕਾਰ ਬਣਾਏਗਾ ਅਤੇ ਉਸ ਪਾਰਟੀ ਦੀਆਂ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਕੀ ਹੋਣਗੀਆਂ, ਇਸ ਦਾ ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀਆਂ 'ਤੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕੀ ਅਸਰ ...
ਕੋਈ ਵੀ ਖ਼ਬਰ ਪ੍ਰਸਾਰਿਤ ਤੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੋ ਵਾਰ ਜਾਂਚ ਲੈਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਉਸ ਦੇ ਸਰੋਤ ਸਬੰਧੀ ਜਾਣ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਉੱਡਦੀ-ਉੱਡਦੀ, ਸੁਣੀ ਸੁਣਾਈ ਖ਼ਬਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰਸਾਰਿਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਗੁਰੇਜ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। 19 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਸਾਰਾ ਦਿਨ ...
Website & Contents Copyright © Sadhu Singh Hamdard Trust, 2002-2021.
Ajit Newspapers & Broadcasts are Copyright © Sadhu Singh Hamdard Trust.
The Ajit logo is Copyright © Sadhu Singh Hamdard Trust, 1984.
All rights reserved. Copyright materials belonging to the Trust may not in whole or in part be produced, reproduced, published, rebroadcast, modified, translated, converted, performed, adapted,communicated by electromagnetic or optical means or exhibited without the prior written consent of the Trust.
Powered by REFLEX